Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Myślisz o budowie schronu na własnej działce? Te formalności musisz załatwić. Kiedy można zbudować schron na zgłoszenie?

Przemysław Zańko-Gulczyński
Przemysław Zańko-Gulczyński
Prywatny schron na posesji może ochronić domowników w razie zagrożenia.
Prywatny schron na posesji może ochronić domowników w razie zagrożenia. Piotr Krzyzanowski / Polska Press / ZDJĘCIE ILUSTRACYJNE
Budowa schronu na własnej działce stanie się łatwiejsza jeszcze w tym roku w związku z nowelizacją prawa budowlanego. Póki co taka inwestycja jest dość skomplikowana z uwagi na brak odpowiednich regulacji w kwestii budowli ochronnych. W praktyce jednak wielu osobom udaje się zbudować schron jako ziemiankę lub podobną budowlę dozwoloną przez przepisy.

Spis treści

Schrony i ukrycia publiczne a prawo – jak to wygląda w Polsce?

Polskie prawo od lat 90. w zasadzie niemal nie reguluje kwestii dotyczących schronów i ukryć – nie ma przepisów, które nakazywałyby budowę, utrzymanie czy choćby ewidencjonowanie takich obiektów. Istnieją jedynie Wytyczne Szefa Obrony Cywilnej Kraju z dnia 4 grudnia 2018 roku w sprawie zasad postępowania z zasobami budownictwa ochronnego.

Schrony w wybranych krajach Europy
Schrony w wybranych krajach Europy Domiporta.pl

Schrony to hermetyczne budowle ochronne używane w razie zagrożenia, np. ostrzału, bombardowania czy ataku chemicznego, chroniące przed czynnikami rażenia oddziałującymi ze wszystkich stron. Ukrycia to niehermetyczne budowle ochronne o mniejszej skuteczności, wyposażone w najprostsze instalacje i oferujące ochronę przed niektórymi czynnikami rażenia (np. ostrzałem, odłamkami, spadającym gruzem) oddziałującymi z określonych stron.

W razie potrzeby pewne obiekty można potraktować jako doraźne ukrycia zapewniające podstawową ochronę. Jak wskazują wytyczne szefa obrony cywilnej z 2018 r., rolę takich ukryć mogą spełniać m.in.:

  • okopy,
  • piwnice,
  • ziemianki,
  • obiekty z betonowych prefabrykatów.

Za zapewnienie ludności doraźnych ukryć odpowiada wójt, burmistrz lub prezydent miasta.

Sprawdź, czy masz wszystko, czego potrzebujesz

Materiały promocyjne partnera

Budowa schronu na działce prywatnej – co mówi prawo? Czy trzeba mieć pozwolenie na budowę?

Bezpieczeństwo mogą też zapewniać indywidualne, przydomowe schrony, popularne w takich krajach, jak np. Finlandia. Niestety, w Polsce osoba chcąca wybudować taki obiekt zderza się z problemem, jakim jest brak odpowiednich regulacji prawnych.

Obecnie polskie prawo budowlane nic nie mówi na temat budowy schronów i nie określa, czy wymagane jest pozwolenie na budowę. Trwają jednak prace nad nowelizacją przepisów, które to zmienią, o czym piszemy w dalszej części artykułu.

Ponieważ prawo nie określa, czym jest schron i jakie wymogi musi spełniać, taką budowę regulują ogólne przepisy prawa budowlanego. Na ich podstawie można spróbować zbudować schron jako parterowy budynek gospodarczy. Jak podaje rządowy serwis gov.pl, na zgłoszenie bez projektu budowlanego można wznosić:

wolnostojące parterowe budynki gospodarcze, garaże, wiaty o powierzchni zabudowy do 35 m2, przy czym łączna liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać dwóch na każde 500 m2 powierzchni działki.

Żeby budowany obiekt kwalifikował się jako „budynek”, musi mieć fundamenty, przegrody budowlane oraz dach i być trwale związany z gruntem. Co więcej, przepisy pozwalają, żeby taki obiekt był z trzech stron całkowicie obsypany ziemią, a z czwartej strony – do mniej niż połowy wysokości. Jeśli te wymogi są spełnione, taki budynek wciąż liczy się jako parterowy.

Jeżeli inwestor chce postawić schron jako budynek wolnostojący niespełniający powyższych wymogów, konieczne będzie uzyskanie pozwolenia na budowę. Należy wówczas o nie wystąpić, przedstawiając urzędnikom projekt budowli i inne wymagane dokumenty.

Schron jako ziemianka lub piwnica, czyli jak zbudować schron podziemny

Jeśli inwestor chciałby zbudować obiekt ochronny w całości schowany pod ziemią, może spróbować zbudować schron jako ziemiankę. Jak podają eksperci serwisu Domiporta, wiele osób chcących mieć własny schron zgłasza go urzędnikom właśnie jako ziemiankę czy piwniczkę na wino.

– Chodzi o to, by do urzędu nie trafiła informacja o schronie – wyjaśnia Ewa Leszczyńska, właścicielka firmy Studio Wektor, zajmującego się budową schronów indywidualnych. – Nikt nie chce, by urzędnik wiedział, gdzie Kowalski buduje schron. A drugą kwestią jest fakt, że gdybyśmy nawet wpisali schron ze wszystkimi urządzeniami, które tam powinny być, to żaden urzędnik nie ma narzędzi do ich weryfikacji. Istniałoby ryzyko, że nie byliby w stanie wydać decyzji o pozwoleniu na budowę.

Czy ziemianka wymaga pozwolenia na budowę? Przepisy nie odpowiadają jasno na to pytanie, ale w praktyce zwykle udaje się zbudować ziemiankę na zgłoszenie jako parterowy budynek gospodarczy do 35 m2. Warto jednak pamiętać, że z powodu niejasnych przepisów niektóre urzędy mogą się na to nie zgodzić i zażądać uzyskania pozwolenia na budowę.

Można również próbować zbudować schron jako piwnicę pod domem czy innym budynkiem. Ponieważ w ten sposób powiększa się powierzchnię użytkową domu, takie prace uznawane są za nadbudowę (a nie przebudowę). Nadbudowa nie wymaga pozwolenia na budowę, a jedynie zgłoszenia z projektem budowlanym. Co ważne, zakres dopuszczalnej nadbudowy może ograniczać miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, warto się więc z nim zapoznać.

Budowa schronu na zgłoszenie możliwa w 2023 r.

W 2023 r. (dokładna data nieznana) wejdzie w życie nowelizacja prawa budowlanego, która umożliwi budowę schronu na zgłoszenie. Tak samo będzie z budową ukryć doraźnych. Od chwili wejścia w życie nowelizacji przepisów przydomowy schron:

  • nie wymaga pozwolenia na budowę – wystarczy zgłoszenie,
  • może mieć maksymalnie 35 m2 (powierzchnia zabudowy),
  • wymaga przeprowadzenia geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej.

W nowych przepisach znajdą się także oficjalne definicje schronów i ukryć, dzięki czemu budowa tych obiektów powinna stać się łatwiejsza, zmniejszając liczbę sporów z urzędnikami o interpretację prawa. Jak podaje strona Kancelarii Prezesów Rady Ministrów, budowle ochronne (m.in. schrony i ukrycia) będą definiowane jako:

pomieszczenie lub zespół pomieszczeń przeznaczonych do ochrony osób, urządzeń, zapasów materiałowych lub innych dóbr materialnych przed skutkami działań zbrojnych, ekstremalnych zjawisk pogodowych, katastrof ekologicznych, przemysłowych lub innych zagrożeń, znajdujących się całkowicie poniżej poziomu otaczającego terenu, o powierzchni zabudowy do 35 m2 rozumianej jako powierzchnia rzutu poziomego budowli ochronnej w stanie wykończonym, wyznaczonego przez rzutowanie na powierzchnię terenu wszystkich jego krawędzi zewnętrznych.

Pamiętaj, schron to nie tylko goły beton. Co umieścić w schronie?

Planując budowę schronu, należy pamiętać, że to, w jakim stopniu będzie on zapewniał bezpieczeństwo, zależy od jego konstrukcji, wyposażenia i zaopatrzenia. Zwykła (a nawet wzmocniona) piwnica czy ziemianka może osłonić przed odłamkami czy gruzem, ale niewiele pomoże w przypadku bombardowania czy ataku chemicznego. Schron z prawdziwego zdarzenia powinien być hermetyczny i umożliwiać dłuższe przebywanie w ukryciu.

– Systemy filtrowentylacji, agregat prądotwórczy, zapas wody, szczelne wrota, miejsce do przygotowywania posiłków to absolutne minimum, by mówić o skutecznej ochronie schronowej w czasie bombardowania – wylicza Bartłomiej Baranowski z serwisu Domiporta.

Schron powinien być też odpowiednio wyposażony w zapasy wody i żywności. Opublikowany w 2022 r. poradnik Rządowego Centrum Bezpieczeństwa pt. „Bądź gotowy – poradnik na czas kryzysu i wojny” podaje następujące wskazówki:

– Musisz przygotować się na to, że dostęp do wody podczas kryzysu i wojny może być utrudniony. Zabezpiecz 14 litrów wody na każdego mieszkańca domu – pozwoli wam to na przetrwanie tygodnia bez bieżącego źródła. Awaryjne zapasy żywności należy przechowywać w chłodnym, suchym i ciemnym miejscu. Unikaj gromadzenia produktów wymagających chłodzenia i obróbki cieplnej przy przygotowaniu. Przygotuj produkty z długą datą ważności, które można zjeść na zimno – batony, konserwy, dania gotowe (bigos, klopsy, fasolka), suche pieczywo.

Rządowi eksperci radzą też, by zawsze mieć pod ręką przedmioty, które pomogą poradzić sobie w przypadku braku prądu (tzw. blackout). To m.in.:

  • latarka,
  • zapas baterii,
  • świece,
  • zapałki i/lub zapalniczki,
  • naładowany powerbank i kable ładowarek (np. do telefonu).

– Przygotuj się na konieczność zapewnienia alternatywnego zasilania – agregat prądotwórczy oraz rezerwa paliwa zapewnią długotrwały dostęp do prądu – radzą eksperci Rządowego Centrum Bezpieczeństwa.

Czytaj: Niższe rachunki za prąd? Oto proste i skuteczne sposoby

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Materiał oryginalny: Myślisz o budowie schronu na własnej działce? Te formalności musisz załatwić. Kiedy można zbudować schron na zgłoszenie? - RegioDom.pl

Wróć na stalowawola.naszemiasto.pl Nasze Miasto